คำประกาศเกียรติคุณ
ศาสตราจารย์พิเศษ เภสัชกรหญิงสุมนา ขมวิลัย
ศาสตราจารย์พิเศษ เภสัชกรหญิง สุมนา ขมวิลัย สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี เภสัชศาสตรบัณฑิต จากมหาวิทยาลัยแพทยศาสตร์ ประกาศนียบัตร Mini MBA in Health จากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง สาขาเศรษฐกิจสาธารณะ จากสถาบันพระปกเกล้า และดำรงตำแหน่งศาสตราจารย์พิเศษของคณะเภสัชศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ท่านเคยดำรงตำแหน่งผู้จัดการฝ่ายประกันคุณภาพ และผู้จัดการบริหารโรงงานของบริษัทเวชภัณฑ์ เครื่องสำอาง และวัคซีน ตั้งแต่ปีพ.ศ. 2510 ถึงปี พ.ศ. 2542 ท่านได้ปฏิบัติงานที่สถานเสาวภา สภากาชาดไทย ตั้งแต่ปีพ.ศ. 2542 ปัจจุบันดำรงตำแหน่งรองผู้อำนวยการฝ่ายบริหาร สถานเสาวภา สภากาชาดไทย
ศาสตราจารย์พิเศษ เภสัชกรหญิง สุมนา ขมวิลัย เป็นผู้ที่ปฏิบัติงานอย่างทุ่มเท อุทิศตนด้วยความวิริยะอุตสาหะ สร้างผลงานทางวิชาการดีเด่น และเป็นผู้สร้างคุณประโยชน์ที่ควรยกย่องด้านการพัฒนาวัคซีนในประเทศไทยจนเป็นที่ยอมรับทั้งในวงการวิชาการและวิชาชีพ โดยเป็นผู้วางแผนและปรับปรุงพัฒนาโรงงานผลิตชีววัตถุของสถานเสาวภา สภากาชาดไทย จนเป็นโรงงานผลิตชีววัตถุครบวงจรแห่งแรกของประเทศไทยที่ได้รับการรับรองมาตรฐานสากลขององค์การอนามัยโลก จากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุขและสามารถผลิตวัคซีนและเซรุ่มตามมาตรฐานการผลิตที่ดี หรือ GMP ทำให้ผลิตภัณฑ์ชีววัตถุของสถานเสาวภา สภากาชาดไทย เป็นที่ยอมรับของผู้บริโภคทั้งในประเทศและต่างประเทศ นอกจากนี้ยังพัฒนาปรับปรุงห้องปฏิบัติการควบคุมคุณภาพชีววัตถุของสถานเสาวภา จนได้รับการรับรองมาตรฐาน ISO/IEC 17025 จากกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ นับเป็นห้องปฏิบัติการตรวจสอบชีววัตถุและห้องปฏิบัติการสอบเทียบแห่งแรกในประเทศไทยที่ได้รับการรับรองมาตรฐานนี้
นอกเหนือจากความรู้ความสามารถและความเชี่ยวชาญในงานที่รับผิดชอบแล้ว ศาสตราจารย์พิเศษ เภสัชกรหญิง สุมนา ขมวิลัย ยังได้รับการยอมรับนับถือในฐานะนักวิจัย โดยได้ทำการทดลอง ค้นคว้า วิจัยและพัฒนาปรับปรุงกระบวนการผลิตเซรุ่มแก้พิษงูของสถานเสาวภาสภากาชาดไทย จนได้เซรุ่มแก้พิษงูที่มีความบริสุทธิ์ เพิ่มประสิทธิภาพในการรักษา และมีคุณภาพเทียบเท่ามาตรฐานสากล ทำให้ประชาชนได้ใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพดี ราคาถูก โดยพัฒนาวิธีการผลิตด้วยเทคโนโลยีใหม่ ที่ทำให้ได้ตัวยาสำคัญเพิ่ม ลดปริมาณโปรตีนแปลกปลอมที่ทำให้เกิดอาการข้างเคียง ลดต้นทุนการผลิต และสามารถเพิ่มปริมาณการผลิตให้เพียงพอกับความต้องการของตลาดในประเทศ จนสามารถกระจายเซรุ่มแก้พิษงูไปทั่วประเทศไทย เพื่อใช้ช่วยชีวิตผู้ป่วยที่ถูกงูกัดได้ทันเวลา และยังสามารถส่งจำหน่ายต่างประเทศ เพิ่มผลกำไรให้แก่สถานเสาวภา ทำให้มีงบประมาณมาพัฒนาการผลิตและประกันคุณภาพชีววัตถุของสถานเสาวภาอย่างต่อเนื่อง ลดภาระการใช้งบประมาณแผ่นดินของประเทศ
นอกจากนี้ ศาสตราจารย์พิเศษ เภสัชกรหญิง สุมนา ขมวิลัย ยังได้คิดค้นและพัฒนาเซรุ่มป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าตัวใหม่ โดยพัฒนากระบวนการผลิต การทดสอบประสิทธิภาพและความปลอดภัย จนได้ผลิตภัณฑ์ตามมาตรฐานสากลเป็นที่ยอมรับและเชื่อถือได้ทั้งในประเทศและต่างประเทศ ทั้งประสิทธิภาพ คุณภาพและความปลอดภัย ทั้งยังมีราคาถูกกว่าผลิตภัณฑ์ที่นำเข้ามาจากต่างประเทศ สามารถลดงบประมาณของประเทศในการนำเข้าเซรุ่มป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า ปีละไม่ต่ำกว่า 50 ล้านบาท และส่งผลิตภัณฑ์ไปจำหน่ายในประเทศต่างๆ ทั่วโลกแทนผู้ผลิตจากประเทศที่พัฒนาแล้ว
ศาสตราจารย์พิเศษ เภสัชกรหญิง สุมนา ขมวิลัย เป็นผู้เชี่ยวชาญด้านวิทยาการเภสัชศาสตร์ที่ได้สร้างผลงานอันก่อให้เกิดประโยชน์ต่อสังคม อุทิศตนเพื่อส่วนรวม มีบทบาทสำคัญต่อวิชาชีพเภสัชศาสตร์ในระดับประเทศ และยังเป็นผู้มีคุณูปการในด้านการศึกษาเภสัชศาสตร์ ท่านได้รับแต่งตั้งให้เป็นผู้ทรงคุณวุฒิ อาจารย์พิเศษ วิทยากร และคณะกรรมการต่างๆ ของสถาบันการศึกษาทั้งภาครัฐและเอกชน อาทิ กรรมการพิจารณาตำแหน่งศาสตราจารย์ของสำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ของนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา อาจารย์พิเศษสอนนักศึกษาเภสัชศาสตร์ ในสาขาเทคโนโลยีเภสัชกรรมและเภสัชเคมีของคณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยต่างๆ กรรมการศึกษาและจัดหลักสูตรการศึกษาเภสัชศาสตร์ ของสภาเภสัชกรรมแห่งประเทศไทย และยังได้รับการยกย่องและยอมรับนับถือจากวงการวิชาการและวิชาชีพทุกระดับ โดยร่วมเป็นคณะกรรมการที่มีบทบาทสำคัญในระดับชาติ อาทิ กรรมการวัคซีนแห่งชาติด้านการผลิตและการประกันคุณภาพวัคซีน ของสถาบันวัคซีนแห่งชาติ กรรมการเทคโนโลยีชีวภาพด้านการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่และปรับปรุงประสิทธิภาพกระบวนการผลิตของศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ ของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาด้าน GMP และเป็นกรรมการในกรมกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข ในการจัดทำมาตรฐานยาในตำรายาไทย เป็นที่ปรึกษาฝ่ายชีววัตถุ ขององค์การเภสัชกรรม และกรรมการบริหารในคณะกรรมการคลัสเตอร์แพทย์ สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ
ผลงานของศาสตราจารย์พิเศษ เภสัชกรหญิงสุมนา ขมวิลัย ทรงคุณค่าและเป็นที่ประจักษ์ มีประโยชน์ต่อวิชาชีพ และประเทศชาติ ท่านเป็นต้นแบบของนักวิชาการและนักพัฒนาในระดับชาติ ด้วยคุณูปการด้านต่างๆ ซึ่งท่านมีต่อการศึกษาเภสัชศาสตร์ สภามหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ในการประชุมครั้งที่ 10/2554 เมื่อวันที่ 24 กันยายน 2554 จึงอนุมัติปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาเภสัชศาสตร์ ประกาศเกียรติคุณให้เป็นที่ปรากฏแก่สาธารณสืบไป