ฐานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี

ชื่อเครื่องยา	คูน
ชื่ออื่นๆของเครื่องยา
ได้จาก	เนื้อในฝักแก่
ชื่อพืชที่ให้เครื่องยา	เนื้อในฝักแก่
ชื่ออื่น (ของพืชที่ให้เครื่องยา)	ชัยพฤกษ์ ลมแล้ง
ชื่อวิทยาศาสตร์	Cassia fistula L.
ชื่อพ้อง	Bactyrilobium fistula Willd., Cassia bonplandiana DC., C. excelsa Kunth, C. fistuloides Collad., C. rhombifolia Roxb., Cathartocarpus excelsus G.Don, Cathartocarpus fistula Pers., Cathartocarpus fistuloides (Collad.) G.Don, Cathartocarpus rhombifolius
ชื่อวงศ์	Legumonosae-Caesalpiniaceae

ลักษณะภายนอกของเครื่องยา:
เนื้อในฝักแก่ มีเนื้อสีน้ำตาลเข้มเกือบดำ เหนียว มีแผ่นสีน้ำตาลแบนกั้นระหว่างเมล็ด เนื้อมีรสหวาน เอียน

เครื่องยา คูน

ลักษณะทางกายภาพและเคมีที่ดี:
          ปริมาณความชื้นไม่เกิน 14% w/w ปริมาณสิ่งแปลกปลอมไม่เกิน 2% w/w ปริมาณเถ้ารวมไม่เกิน 4% w/w    ปริมาณสารสกัดเอทานอล ไม่น้อยกว่า 66% w/w สารสกัดน้ำ ไม่น้อยกว่า 67% w/w

สรรพคุณ:
           ตำรายาไทยใช้แก้พรรดึก(ท้องผูก) ระบายพิษไข้ เป็นยาระบายที่ไม่ปวดมวน หรือไซ้ท้อง ใช้ในเด็ก หรือผู้ที่ท้องผูกเรื้อรังได้ ช่วยบรรเทาอาการแน่นหน้าอก ฟกช้ำ แก้ไข้มาลาเรีย แก้บิด ถ่ายพยาธิ แก้ตานขโมย ถ่ายเสมหะ ใช้พอก แก้ปวดข้อ แก้ลมเข้าข้อและขัดข้อ

รูปแบบและขนาดวิธีใช้ยา:
           เนื้อในฝักแก่สีน้ำตาลดำ ประมาณ 2 หัวแม่มือ น้ำหนัก 4-5 กรัม ต้มกับน้ำ 1 ถ้วยแก้ว เติมเกลือเล็กน้อย (อาจผสมกับน้ำมะขามเปียก หรือน้ำตาล) ดื่มครั้งเดียวหมด ก่อนนอนหรือเช้ามืดก่อนรับประทานอาหาร

องค์ประกอบทางเคมี:
           เนื้อฝักมีสารแอนทราควิโนน อยู่หลายชนิด เช่น aloin , rhein, sennoside A, sennoside B, fistulic acid

การศึกษาทางเภสัชวิทยา:
           ไม่มีข้อมูล

การศึกษาทางคลินิก:
           ไม่มีข้อมูล

การศึกษาทางพิษวิทยา:

ไม่มีข้อมูล

ข้อควรระวัง:

การกินมากเกินไปอาจทำให้เกิดอาการคลื่นไส้ ท้องอืด และปวดมวนท้อง มีฤทธิ์ระบายโดยการกระตุ้นการบีบตัวของลำไส้ใหญ่ จึงไม่ควรกินติดต่อกันนาน เพราะเมื่อไม่ได้รับยาจะทำให้ลำไส้ไม่ทำงานตามปกติ สตรีมีครรภ์ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้

ค้นหาข้อมูลพืชที่ให้เครื่องยา : phar.ubu.ac.th/herb-phargarden/

ตัวอย่างพรรณไม้แห้ง : phar.ubu.ac.th/herb-thaiherbarium/