ปลาไหลเผือกน้อย

ลักษณะภายนอกของเครื่องยา:
           มีรากแก้วขนาดใหญ่เพียงรากเดียว รากยาว สีขาวนวล รากที่มีอายุหลายปีจะมีความยาวมาก อาจยาวมากกว่า 2 เมตร รากมีรสขม  เบื่อเมาเล็กน้อย
 

เครื่องยา ปลาไหลเผือกน้อย

เครื่องยา ปลาไหลเผือกน้อย

เครื่องยา ปลาไหลเผือกน้อย ที่ขายในฝั่งประเทศลาว

ลักษณะทางกายภาพและเคมีที่ดี:
           ไม่มีข้อมูล
 
สรรพคุณ:
           ตำรายาไทย: ใช้ส่วนเปลือกลำต้น แก้ไข้พิษ ไข้จับสั่น ไข้เหือดหัด ไข้สันนิบาต ไข้ทรพิษ และแก้เบาพิการ รากมีรสขม ใช้เป็นยาแก้ไข้ทุกชนิด ถ่ายพิษทุกชนิด แก้ลม แก้วัณโรค ถ่ายฝีในท้อง ขับเหงื่อ ขับพยาธิ แก้เจ็บคอ แก้กาฬโรค และรักษาความดันโลหิตสูง ถ่ายพิษเสมหะและโลหิต
           ยาสมุนไพรพื้นบ้านจังหวัดอุบลราชธานี: ใช้ราก ต้มน้ำดื่ม แก้ไข้ แก้ปวด แก้ไข้มาลาเรีย ช่วยบำรุงกำลัง ฝนกับน้ำทา แก้ฝีหนอง  ฝนน้ำกิน มีรสเบื่อมา ใช้เลิกเหล้า นำรากมาผสมกับพญายา และพริกป่า ต้มน้ำกินแก้ไข้
           นอกจากนั้นยังใช้เป็นส่วนประกอบในตำรับยาโบราณ: ได้แก่ “ยาสามราก” (ประกอบด้วยรากพืช 3 ชนิดคือ รากโลดทะนง รากฮังฮ้อน และรากปลาไหลเผือก) ทำให้อาเจียน และถ่าย ใช้ล้างพิษยาเสพติด ใช้บำบัดผู้ที่ติดยาเสพติด และแก้อาการลงแดงจากยาเสพติด โดยยานี้จะทำให้อาเจียน และถอนพิษยา
           เข้าตำรับ “ยาประสะเหมือดคน” แก้ไข้ แก้ร้อนใน นอกจากนั้นยังใช้รากมาผสมหญ้าแห้วหมู และรากผักติ้ว ต้มน้ำดื่มแก้ปัสสาวะขัด  เป็นส่วนประกอบในตำรับยาจันทน์ลีลา ใช้รักษาไข้ตัวร้อน ไข้เปลี่ยนฤดู

รูปแบบและขนาดวิธีใช้ยา:
           ตำรายาไทยใช้รากแก้ไข้ โดยใช้รากแห้งครั้งละ 1 กำมือ (หนัก 8-15 กรัม) ต้มกับน้ำดื่มก่อนอาหาร วันละ 2 ครั้ง เช้าและเย็น

องค์ประกอบทางเคมี:
           สารที่มีรสขมในรากปลาไหลเผือกคือ eurycomalactone, eurycomanol และ eurycomanone

การศึกษาทางเภสัชวิทยา:
           ฆ่าเชื้อที่เป็นสาเหตุของโรคมาลาเรีย (Plasmodium falciparum) ในหลอดทดลอง เป็นพิษต่อเซลล์มะเร็งปอด เซลล์มะเร็งเต้านม มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อ HIV ในหลอดทดลอง เพิ่มสมรรถภาพทางเพศ จากการทดลองในหนู พบว่าสารสกัดปลาไหลเผือกสามารถเพิ่มการสร้างฮอร์โมนเพศชายที่ชื่อ testosterone เพิ่มความต้องการทางเพศของหนูเพศผู้ โดยเพิ่มทั้งปริมาณและความแข็งแรงของ sperm เพิ่มมวล และความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ  และลดไขมัน

การศึกษาทางคลินิก:
           ไม่มีข้อมูล

การศึกษาทางพิษวิทยา:
           ไม่มีข้อมูล

ค้นหาข้อมูลพืชที่ให้เครื่องยา : phar.ubu.ac.th/herb-phargarden/

ตัวอย่างพรรณไม้แห้ง : phar.ubu.ac.th/herb-thaiherbarium/